Elzas najaar 2018       dag 8       ma 15 oktober 2018      
Turckheim – Kehl       230 km

LOOPGRAVEN EN TOPPEN

We vertrekken vanuit Turckheim in de richting van Munster. Net voorbij die plaats gaan we rechtsaf, richting Hohrod en Hohrodberg. Bij het Duitse militaire kerkhof gaan we naar links, naar het Mémorial du Linge. Daar wordt een veldslag uit de eerste wereldoorlog herdacht.

De Elzas is verschillende malen van nationaliteit gewisseld. Het was vanaf de 8e eeuw onderdeel van het Duitse Rijk (het Heilige Roomse Rijk), ging in de 17e en 18e eeuw stukje bij beetje over naar Frankrijk, en werd weer Duits grondgebied na de Duits-Franse oorlog van 1870 (die overtuigend door Bismarck werd gewonnen). Daarmee kwam de grens tussen Frankrijk en Duitsland min of meer op de ruggengraat van de Vogezen te liggen.

Bij het uitbreken van de 1e wereldoorlog stond voor de Duitsers vast, dat Frankrijk zéker zou proberen om de Elzas weer te veroveren. De Duitse troepen waren daarom tijdig begonnen met het bouwen van een stevige verdedigingslinie. Deze werd met de bekende Duitse grondigheid gebouwd. De loopgraven waren voorzien van stenen wanden en vloeren, zodat ze niet gemakkelijk zouden instorten, en er was een goede waterafvoer, zodat de loopgraven bij zware regen niet zouden vollopen. De Duitse loopgraven zijn ook nu nog nagenoeg helemaal intact. De Franse loopgraven bestonden vooral uit ondiepe greppels die vaak onder de neus van de Duitse loopgraven werden gegraven. Eigenlijk moet je hier spreken van ‘verdergraven’, want de Franse loopgraven waren vooral verlengingen van al bestaande greppels. Ze zijn nog maar vaag in het landschap te herkennen.

Na een strijd van 5 maanden, en ruim 15.000 gesneuvelden, hadden de Franse troepen de Duitse stellingen ingenomen.

Mémorial du Linge
loopgraaf in Le Linge
loopgraaf in Le Linge
loopgraaf in Le Linge
loopgraaf in Le Linge
loopgraaf in Le Linge
loopgraaf in Le Linge
loopgraaf in Le Linge
loopgraaf in Le Linge

Vanaf Munster rijden we via de D10 en de D27 naar de Route des Crêtes (D430 – D61 – D148 – D48). Deze weg loopt over een aantal col’s  zoals de Col de la Schlucht en de Col du Bonhomme. De Route des Crêtes is in de eerste wereldoorlog door Frankrijk vlak achter de frontlinie aangelegd om de Franse troepen beter te kunnen bevoorraden.

route des Crêtes
in de buurt van de Col de la Schlucht
in de buurt van de Col du Bonhomme

In Sainte-Marie-aux-Mines slaan we linksaf om via de D459, N159, D420 en D1420 naar Molsheim te rijden. Door bouwwerkzaamheden is de camping van Molsheim echter niet te bereiken. Daarom rijden we verder naar Strasbourg voor een overnachting op de camping aldaar. Door de merkwaardige vormgeving/bewegwijzering van ‘sortie 4’ op de A35 komen we echter terecht op de weg naar Kehl. We besluiten dan ook maar, om te overnachten op de camperplaats bij de watertoren van Kehl, waar deze keer wél plaats is voor ons.