NOORDKAAP 2018

In 2018 hebben we van 2 juni tot en met 22 juli een rondreis gemaakt door Scandinavië: via de Zweedse oostkust en Fins Lapland naar de Noordkaap en via Noorwegen weer terug.
In 51 dagen hebben we 35 etappes gereden, waarbij we 10311 km hebben afgelegd.

routekaart
campings en camperplaatsen
inhoud

inleiding

top

AAN DE ELBE
dag 1       za 2 juni 2018
Tilburg – Krautsand       503 km

Tijdens onze reis van 2017 naar Noorwegen hebben we – op de heenweg – gemerkt dat het verkeer bij Bremen en vooral bij Hamburg erg druk is, zelfs in het weekend. Daarom zijn we toen op de terugweg maar met een grote boog om Hamburg en Bremen heengereden: we hebben de Elb-Link van Brunsbüttel naar Cuxhaven genomen. Inmiddels is deze veerdienst failliet, en rest alleen nog de veerdienst tussen Wischhafen en Glückstadt (Elbfähre). Deze veerdienst is de laatste tijd erg druk, omdat er ook veel vrachtwagens worden overgezet. Op zaterdagen en zondagen zijn er echter veel minder vrachtwagens op de weg in Duitsland. De wachttijden voor de Elbfähre zijn in de weekends dus veel milder, zeker in de vroege en late uren.

We rijden dus op de eerste dag naar de Elbe (we willen zondagochtend oversteken). Vlak voor Wischhafen zou  een behoorlijke camping zijn: Campingplatz-Krautsand am Elbstrand. In de buurt is ook een camperplaats (Wohnmobilstellplatz Krautsand), maar volgens de reviews is deze al vroeg in de middag overvol. We mikken dus op de camping.

We vertrekken om 09:30, uitgezwaaid door Paul en Jeannette (onze buren, die, zo weten we, goed op ons huis zullen passen). De heenreis gaat nu eens niet over Arnhem, Apeldoorn en Hengelo, maar over Hooipolder, Utrecht en Zwolle. Bij ’t Harde zijn we aan een prettige gewoonte begonnen: we drinken een cappuccino en we nemen ons voor om dat elke ochtend zo rond half elf te doen. Bij Klazienaveen (of all places) steken we de grens over. We besluiten om vlak ná de grens, in Twist, te tanken (de diesel in Duitsland is immers een stukje goedkoper). We hopen er ook een hapje te kunnen eten, maar het plaatselijke culinaire aanbod kan ons niet bekoren. 

Via Meppen en Leer rijden we naar Westerstede  (over de ’31’ en de ’28’). Daar ruilen we de autobahn in voor binnenwegen. Via een hobbelweg over Jade gaan we naar de ‘437’. Na de Weser-tunnel komen we op de ’27’, die we een stukje in noordelijke richting volgen – langs Bremerhaven – tot we bij afrit 5 afslaan naar Bad Bederkesa en Lamstedt. Daar komen we op de ‘495’ naar Glückstadt. Vlak voor Wischhafen slaan we rechtsaf en zoeken we Campingplatz Krautsand op. Daar komen we om 17:00 aan.

Over de route zijn we snel uitgesproken: saai, saai en nog eens saai. Dat geldt vooral voor het stuk tussen Bremerhaven en de Elbe. Dat gebied maakt op ons een zeer verlaten indruk.

De camping is redelijk voor één nacht: veel vaste plaatsen, een nogal rommelige inrichting (onze plaats lag vol met losliggende tegels, waarschijnlijk stond hier ooit een stacaravan), het sanitair is vrij goed, wifi is minder overtuigend.

De traditie wil, dat we op de eerste reisdag in Duitsland onderweg “Seelachs mit Kartoffelsalat” eten. In Twist is het daar echter niet van gekomen. Daarom wandelen we aan het begin van de avond naar het Elbestrand, waar zich een visrestaurantje bevindt. Onderweg komen we langs de camperplaats. Deze is inderdaad overvol.

Camping Krautsand
een lege en nevelige Elbe
Seelachs mit Kartoffelsalat aan de Elbe

top

AAN DE STOREBÆLT
dag 2       zo 3 juni 2018
Krautsand – Korsør       384 km

We vertrekken vanochtend om 08:45 van de camping in Krautsand en rijden naar de veerstoep van Wischhafen. Voor ons is dat behoorlijk vroeg, maar wetende dat de wachttijden bij de veerpont in de loop van de ochtend alsmaar zullen toenemen, ligt het wel voor de hand.

De verwachting komt uit: we kunnen al met de eerste pont mee naar Glückstadt.  Van de tocht over de Elbe krijgen we overigens nauwelijks iets mee. We staan “bekneld” tussen een hoog zijboord en een Duitse camper. Al snel raken we – door onze schuifdeur – met onze Duitse buren aan de praat, en voor we het weten, zijn we al aan de overkant (voor € 17,50). 

Vanuit Glückstadt zoeken  we de B5 op: Brunsbüttel (hier ga je met een hoge brug over het Noord-Oostzee-kanaal), Marne, Heide (met een grote raffinaderij), Husum (populair bij toeristen, het heeft een oud centrum en een mooie Waddenzee-kust), Niebüll. Ergens tussen Husum en Heide stoppen we voor de ochtendcappuccino. 

We zijn van plan om vlak voor de Duits-Deense-grens, in Süderlügum, nog even te stoppen om de dieseltank te vullen, maar er staat een hele lange rij met Deense auto’s te wachten bij de pomp. We rijden daarom maar gewoon door. Een relatief goedkope tankbeurt van 40 liter heeft, op een te verwachten brandstofverbruik van 1000 liter, per saldo niet zo’n grote invloed.

In Tønder, we zijn al in Denemarken, gaan we naar de Mac voor een burger met een maaltijdsalade. Achter Tønder slaan we af richting Kolding (de ’25’). In Kolding nemen we de snelweg richting Kopenhagen. Na 2 bruggen (over de Lillebælt en de Storebælt) stoppen we. We staan nu op een camping in Korsør (Storebælt Camping & Feriecenter). Het weer is hier meer dan prima: 25° en nagenoeg onbewolkt. Het uitzicht is de moeite waard.

De route van vandaag is veel boeiender dan die van gisteren. Aan de binnenwegen tot aan Tonder liggen verschillende leuke plaatsjes, het landschap van Fyn is afwisselend, de bruggen zijn indrukwekkend.

De camping heeft terecht een hoge waardering. Alleen het internet is defect.

de camping in Korsør
de Storebæltbrug
de Storebæltbrug “by night”

top

WALLANDER WAS HIER
dag 3      ma 4 juni 2018
Korsør – Ystad       196 km

Met opzet rijden we vandaag maar een vrij korte etappe. We willen vroeg in de middag in Ystad zijn, aan de Zweedse zuidkust. Daar is de Britse detective-serie Wallander opgenomen. Herkenbaar is overigens alleen nog het station van Ystad, dat ogenschijnlijk werd gebruikt als het politiebureau van commissaris Wallander. 

Ystad heeft een vrij oude kern, smalle straatjes met oude lage huisjes en hier en daar wat oude vakwerkhuizen. Hoogtepunten zijn de Maria-kerk en de restanten van het klooster. 

We vertrekken vanochtend om iets na 09:00 uit Korsør. Na anderhalf uur zijn we Kopenhagen voorbij en rijden we door de Øresundtunnel en over de Øresundbrug naar Zweden. Op de ring rond Malmö nemen we de afslag naar Ystad (over pakweg 45 dagen komen we weer terug op deze plek en is de Scandinavische cirkel rond). Bij de Mac in Svedala (tussen Malmö en Ystad) zitten we aan de ochtendcappuccino. In Ystad vinden we, tegen 12 uur, een plekje op de camperplaats bij de jachthaven (Ystads Marina).

In de middag verkennen we Ystad, op de fiets. Het is een leuk stadje (zie eerste alinea), maar vrij rustig. Op maandag is hier nog vrij veel gesloten, ook het visrestaurant aan de jachthaven waar we ons, op basis van Google-reviews, op hadden verheugd. Op zoek naar een pleister op de wonde, bestellen we bij ‘Kaffestugan i Ystad’ nog maar een cappuccino.

het klooster van Ystad
het klooster van Ystad
een straatje in Ystad
station van Ystad / politiebureau van Wallander

Er is geen gebrek aan omgevingsgeluid op de camperplaats. Voortdurend hoor je de golven tegen de kust slaan, elk kwartier komt de trein naar/van Trelleborg voorbij (op een afstand van zo’n 40 meter), en af en toe kondigt een ferry naar/van Bornholm (een Deens eiland in de Oostzee) of Swinoujscie (een havenstad in Polen, aan de Duits-Poolse grens) luidkeels zijn vertrek/komst aan.

De camperplaats valt overigens, afgezien van het omgevingsgeluid, niet tegen. Het is er ‘best wel gezellig’, er is stroom beschikbaar, en de sanitaire voorzieningen zijn goed. In de buurt van het restaurant is wifi beschikbaar.

de camperplaats van Ystad-Marina
zicht op de “buzz” vanaf de pier van Ystad

top

DE HAVEN VAN OSKAR
dag 4       di 5 juni 2018
Ystad – Oskarshamn       347 km

driestrooks weg (1 + 2) tussen de bomen

Vandaag is een pure reisdag. We rijden van Ystad naar Kristianstad over de ’19’ en de E22. Even voorbij Kristianstad  is het tijd voor de ochtendcappuccino. Vervolgens gaat het, nog steeds over de E22,  via Karlskrona en Kalmar naar Oskarshamn (hamn is Zweeds voor haven; onze jongste zoon heet Oskar).

We raken gewend aan de Zweedse hoofdwegen. Deze wegen zijn driestrooks met een lichte geleiderail. Elke rijrichting heeft afwisselend één of twee rijstroken. Om de (pakweg) 2 km kun je dus inhalen of ingehaald worden.

Het eerste deel van de etappe rijden we door Skåne. Dat is een prettige route door  een golvend landschap met graanvelden en grote boerderijen. Vervolgens voldoet het landschap vooral aan het Zweedse stereotype beeld: heel veel bomen links en heel veel bomen rechts, met af en toe in de verte een meertje. Je rijdt bijna voortdurend tussen twee massieve groene wanden.

Op de camping van Oskarshamn (First Camp Gunnarsö) hebben we een plekje met een mooi uitzicht over de Oostzee.

op de camping van Oskarshamn
uitzicht vanaf de camping over de Oostzee

top

RANDJE STOCKHOLM
dag 5      wo 6 juni 2018
Oskarshamn – Stockholm       356 km

en eeuwig zingen de bossen

Vandaag is alweer een reisdag: van Oskarshamn over de E22 naar Norrköping (met een cappuccino-pauze vlak voor Norrköping), en vandaar over de E4/E20 naar Nyköping, Södertälje en Stockholm. Bij Stockholm rijden we achtereenvolgens over de ’75’, de ’73’ en de ‘229’.

De route van vandaag is een beetje eentonig. Het grootste deel van de dag zitten we, om Marij (een vriendin) te citeren, tussen de eeuwig zingende bossen. Pas zo’n 40 km voor Stockholm houdt het zingen op.

de camperplaats van Stockholm

We vinden voor de komende dagen een prima plekje op een camperplaats in Älta, een voorstadje van Stockholm. Voor de komende dagen, want we blijven nog twee dagen hier: een rustdag en een dagje op de fiets naar Stockholm.

De camperplaats (Ställplatsstockholm) bevalt ons goed: prima plaats, prima sanitair, prima wifi, prima fietsverbinding met Stockholm.

top

RUSTDAG STOCKHOLM
dag 6      do 7 juni 2018
rustdag Stockholm      0 km

de camperplaats in Stockholm

We doen lekker helemaal niets vandaag, afgezien van een klein fietstochtje naar de plaatselijke supermarkt voor enige inkopen. Het is wel altijd weer even wennen aan die Scandinavische prijzen. 

Morgen gaan we op de fiets naar Stockholm. Het is zeer de vraag, of we daar ook een museum zullen gaan bezoeken. We hoorden van andere kampeerders, dat de stad wordt overspoeld met busladingen Chinezen, Japanners en Koreanen, en dat er overal grote wachtrijen waren. We zullen wel zien.

top

DAGJE STOCKHOLM
dag 7       vr 8 juni 2018
dagje Stockholm       0 km

We gaan vandaag met de fiets naar Stockholm. Dat is genieten (het fietsen): prima fietspaden, goed bewegwijzerd, bij het oversteken altijd voorrang. 

Stockholm is indrukwekkend, levendig, maar niet overal even charmant.

Het oude centrum, met oude huizen aan smalle straatjes, is gezellig, maar ook erg toeristisch (veel winkeltjes en eethuisjes), en vaak heel erg druk.

de markt van Stockholm
een smal straatje
een winkelstraatje
deftigheid aan de rand
nog meer deftigheid aan de rand
koninklijk paleis

Het koninklijk paleis is een erg groot, streng gebouw, en de wisseling van de wacht lijkt vooral gecultiveerd voor de samengestroomde toeristen.

het nieuwe centrum

Het nieuwe centrum, meteen noordelijk van het oude centrum, is opnieuw ontwikkeld: vooral erg strak en modern, veel glas en beton. Er wordt voortdurend aan de weg gewerkt.

De wijken oostelijk van het centrum zijn klassieker. Hier is het, dat de welgestelden aan het begin van de vorige eeuw hun (soms wat pompeuze) stadspaleizen bouwden. 

stadspaleizen aan de Strandvägen
stadspaleizen aan de Strandvägen

De museumeilanden Skeppsholmen en Djurgården zijn nagenoeg onbereikbaar (veel bussen met toeristen; overal rijden vrachtwagens vol met feestende scholieren – geslaagd voor hun examen). We zien de drukte vanaf de rand aan en maken vervolgens maar rechtsomkeert.

Rest ons nog te zeggen dat, naar Scandinavische begrippen, het eten bij Jensens Böf zeer betaalbaar (en smakelijk) is; moot zalm, malse biefstuk, net zo vaak opscheppen aan de saladebar, voor € 13,00 p.p. (een tip voor toekomstige Scandinavië-gangers).

laatste blik op Stockholm
laatste blik op Stockholm

top

AAN DE BOTNISCHE GOLF
dag 8      za 9 juni 2018
Stockholm – Stocka      342 km

Voor de verandering hebben we vandaag maar weer eens een reisdag. Van Stockholm over de E4, via Uppsala (waar we de ochtendcappuccino drinken), Gävle, Söderhamn en Hudiksvall naar Stocka (342 km). Stocka is een klein plaatsje aan de Botnische Golf. We staan er op een camperplaats bij het jachthaventje (Stocka Gästhamn). 

De reis, meestal auto(snel)weg, verloopt prima. We vertrekken uit Stockholm om 09:45, we komen om 15:15 in Stocka aan. Dat past goed in het plan: ‘s-ochtends niet al te veel haasten en in de loop van de middag stoppen.

De route is vrij afwisselend: heuvelachtige graslanden met rode Zweedse boerderijen, afgewisseld door bosgebieden.

De camperplaats bevalt ons: ruime plaatsen, niet al te toeristisch, stroom, goed sanitair, mooi uitzicht, ook van de achterste rij.

camperplaats Stocka
vrij kleinschalig
met een fraai uitzicht over de Botnische Golf

top

HÖGA KUSTEN
dag 9      zo 10 juni 2018
Stocka – Umeå      338 km

Vandaag rijden we nog steeds over de E4, van Stocka via Sundsvall en Örnsköldsvik naar Umeå. Onderweg, bij het cafetaria van de camping in Mosjön, eten we een smakelijke Fish&Chips (het valt inmiddels wel op, dat er veel vrouwen uit Oost-Azië werken in de Zweedse horeca). 

Zweden is een bijzonder groen land. Veel bomen links en veel bomen rechts. Een beetje eentonig. Een uitzondering daarop vormt in ieder geval de regio Höga Kusten (Hoge Kusten) tussen Härnosänd en Docksta. Daar is het gebied woester, geaccidenteerder, en komen de inhammen diep het land in. De rustplaats naast de Hogaküsten-hangbrug, met een schitterend uitzicht op die brug, vinden wij een prima plaats voor de inmiddels gebruikelijke ochtendcappuccino.

cappuccino bij de Hogaküsten-hangbrug
landschap Hoga Küsten
op de camping in Umeå

De camping in Umeå (First Camp Umeå) is vrij goed: heel erg groot en een beetje stoffig, maar met goede sanitaire voorzieningen.

top

GAMMELSTAD
dag 10      ma 11 juni 2018
Umeå – Luleå      277 km

picknick onderweg (bij Kåge)

We zoeken in Umeå maar weer de E4 op, die ons via Skellefteå en Piteå naar Luleå brengt. Alweer is de Noordkaap een stukje dichterbij gekomen, 277 km, om precies te zijn.

De afgelegde afstand is iets kleiner dan die van voorgaande dagen. Daardoor hebben we tijd, om Gammelstad (bij Luleå) te bezoeken.

Gammelstad staat op de Werelderfgoedlijst van Unesco. Het is een overblijfsel uit de tijd, dat er in dunbevolkte gebieden weinig kerken waren, zodat het een hele onderneming was, om op zondag naar de kerk te gaan. Voor velen was de kerk zó ver weg, dat het niet mogelijk was om op één dag heen en weer te gaan. Men vertrok dus al op zaterdag, en men overnachtte in een klein houten huisje dat men in de buurt van de kerk had gebouwd. Na de kerkdienst ging men weer naar huis. Al die houten huisjes vormden een stadje, en zo is Gammelstad ontstaan.

Gammelstad
Gammelstad
Gammelstad

We hebben een prima plekje op camping First Camp Luleå. We staan pal aan het strand, in de buurt van een van de twee sanitair-gebouwen die al zijn geopend. Het sanitair is van goede kwaliteit. Dat geldt ook voor het wifi-signaal.

op de camping in Luleå
uitzicht vanaf de camping

top

RUSTDAG LULEÅ
dag 11       di 12 juni 2018
rustdag Luleå      0 km

Vandaag nemen we een rustdag. We schudemmeren een partijtje ondergoed, we gaan op de fiets naar de supermarkt, we luieren lekker verder. 

Vannacht is er een flinke dip in het weer gekomen. Het is vandaag maar 11°C, dat zijn er 10 minder dan gisteren. De foto spreekt al voor zich. 

Zijn we vanaf Ystad gewend aan korte-broeken-weer, vandaag zijn we blij, dat we de winterjassen hebben meegenomen. Gelukkig is er een stijgende lijn in het weer voorspeld.

gisteren: prettig weer
vandaag: het weer is omgeslagen

top

KERST IN LAPLAND
dag 12       wo 13 juni 2018
Luleå – Sodankylä      383 km

zou hier de Kerstman wonen?

We vertrekken pas om 10:30 uit Luleå. We volgen de E4 naar Haparanda. Daar rijden we Finland binnen. De E4 is hier omgenummerd tot E8. Even voor Kemi slaan we linksaf en volgen de E75 richting Rovaniemi.

We hadden gehoopt, dat we jullie allemaal de groeten hadden kunnen brengen uit Rovaniemi van de Kerstman. Helaas, zijn ‘residentie’ is maar een zielige bedoening. De meeste ‘dingen’ (vaak is het niet duidelijk wat er in een blokhut te doen is) zijn gesloten. Je vindt er een indicatie van de poolcirkel. Het is er behoorlijk uitgestorven.

Er zijn verschillende gebouwen, waar de Kerstman zou wonen. In een daarvan nemen we (tegen beter weten in) maar eens een kijkje. Al direct sta je midden in een grote souvenirshop. Ergens in een hoekje zie je een bordje “naar de Kerstman”. Voor je echter bij hem bent, moet je door een vrij lange gang met onduidelijke commerciële verleidingen. Aan het einde van die gang zit een ietwat slonzige Kerstman op een houten troon luidkeels te verkondigen dat het streng verboden is om een foto van hem te maken. Die kun je bij hem bestellen. Daarom draaien we meteen om en maken op de terugweg in de gang maar een foto van een monitor waarop de Kerstman is te zien.

onduidelijke commerciële verleidingen
de Kerstman op een monitor
de poolcikel
de meeste ‘dingen’ zijn dicht
Lapse bossen zijn minder massaal dan Zweedse

Achter in de souvenirshop is nóg een bordje. Dat verwijst naar het cafetaria. We drinken er een cappuccino (ook al is de ochtend al lang voorbij). We zitten er bijna helemaal alleen.

Ook op het parkeerterrein is het behoorlijk uitgestorven. Er is geen enkele toeristenbus te bespeuren. De camperplaats is nagenoeg leeg. De vakken op de camperplaats liggen onder een nogal grote helling. Dat alles nodigt niet uit, om in Rovaniemi te overnachten. We rijden  dus maar door naar de eerstvolgende overnachtingsmogelijkheid, in Sodankylä. Dat is pakweg 120 km verder. 

Nog steeds zijn er overal bomen, maar de bomen in Fins Lapland zijn heel wat minder hoog dan onderweg in Zweden. Het bos oogt daardoor minder massaal.

Ons geplande reisschema is op losse schroeven komen te staan, door verder te rijden naar Sodankylä. De volgende geplande stop, in Kaunispää, is maar 140 km verder. Dat is te weinig voor een dagrit. Tussen Kaunispää en de daaropvolgende geplande halte, Vestre Jakobselv in Noorwegen,  liggen geen acceptabele overnachtingsplaatsen. De kans bestaat dus, dat we morgen gewoon doorrijden naar Vestre Jakobselv. Dat is een behoorlijk flinke rit, dus we nemen ons voor om vroeg onder de wol te kruipen, zodat we morgen vroeg kunnen vertrekken.

Het weer valt overigens niet tegen. Het blijft, afgezien van een paar flinke regenbuien vanochtend, droog, 11°C.

Op de camping van Sodankylä (Camping Nilimella) kiezen we voor een plaats op het asfalt (met stroom). Daar staan we beter (vlakker, ruimer) dan op de resterende plaatsen onder de bomen of op het grasveld. We staan er vrij dicht bij de weg, maar we merken haast niets van het verkeerslawaai (afgezien van twee uitrukkende brandweerwagens). Het sanitair is schoon, maar er is onvoldoende capaciteit voor alle kampeerders (er staan heel veel tenten van mensen die op het midzomernachtfeest zijn afgekomen). Wifi heeft een beperkt bereik (alleen in de buurt van de receptie). Aan de overkant van de weg vind je het cafetaria van de camping. Daar hebben ze een eenvoudige kaart. 

top

DAG LAPLAND
dag 13      do 14 juni 2018
Sodankylä – Vestre Jakobselv       443 km

Het valt eigenlijk wel mee, die 443 km van Sodankylä naar Vestre Jakobselv. We vertrekken om 09:30 (Finse tijd, 08:30 Nederlandse en Noorse tijd) en zijn om 15:45 op het eindpunt aangekomen. De route is simpel: over de E75, via Ivalo en Inari, naar Utsjoki, daar via de zuidelijke oever van de Karasjohka naar Skiippagurra, tot slot over de E75 naar Vestre Jakobselv.

steeds vaker zie je water
met fotogenieke wolken
groter worden ze niet in Lapland
Kaunispää, koud en winderig

Na zo’n 140 km komen we bij de oorspronkelijk beoogde overnachtingsplek (Kaunispää), boven op een flinke heuvel met skiliftje en restaurant. We hebben er maar de (inmiddels) traditionele ochtendcappuccino gedronken.  We hebben er geen spijt van, dat Kaunispää is weggevallen als overnachtingsplek. Het is er behoorlijk koud, daar boven op die heuvel, het waait er hard, en het is er behoorlijk verlaten.

Het noordelijke deel van Lapland is heel mooi. Een glooiend landschap met deels bomen, maar ook met toendra-achtige vlaktes. Steeds vaker zie je een meer(tje). We ontmoeten onze eerste rendieren (al maken ze hun naam absoluut niet waar).

steeds kleinere bomen, steeds minder bomen
water
water
en nog eens water
toendra-achtig landschap
onze eerste ‘ren’dieren
het Varangerfjord

In Utsjoki stoppen we voor een burger-lunch. We worden bediend door een meisje dat helemaal naar Helsinki is gegaan voor haar middelbare schoolopleiding, omdat alleen dáár les werd gegeven in het Duits (het blijft onduidelijk, waarom ze dat zo nodig wilde). Ze benut elke gelegenheid om met ons Duits te praten.

Een stukje voor Skiippagurra rijden we Noorwegen binnen. Even later rijden we langs het Varangerfjord. Ook bij bewolkt weer is het Varangerfjord fraai.

onze plek op de camping in Vestre Jakobselv

Vestre Jakobselv is niet veel meer dan een klein dorp met een kerkje en een schooltje, maar verder geen voorzieningen (afgezien van een tankstation met een kleine shop). De camping luistert naar de naam “Camping og Misjonssenter”. De diepere betekenis van die naam is vooralsnog niet duidelijk.

top

RUSTDAG VESTRE JAKOBSELV
dag 14      vr 15 juni 2018
rustdag Vestre Jakobselv       0 km

een misjonssenter, dat is wel duidelijk

We staan nog steeds op de “camping og misjonssenter”. De camping wordt beheerd door een vrij conservatief genootschap dat in de omgeving “missiewerk doet”. Er zijn in deze streek, zo stellen ze, veel atheïsten en leden van de “veel te liberale” staatskerk. Regelmatig worden er bijbelkampen georganiseerd. De camping, incl. hutten, is niets meer of minder dan een bron van inkomsten voor het missiewerk. Als gast van de camping merk je overigens niets van de zendingsdrang van de medewerkers.

De camping is allesbehalve verkeerd. Het sanitair is ruim voldoende, al is het wel even wennen aan de groepsdouche. Het internet is goed, maar het bereik blijft beperkt tot de huiskamer (een grote, lichtelijk muffe, kamer die afgeladen vol staat met bankstellen). In die huiskamer hangt een kanjer van een t.v.-scherm, en dat komt goed uit, als je zo af en toe het WK-voetbal in Rusland wilt volgen.

tankstation annex mini-supermarkt
hier en daar zijn huisjes gestrooid
nog meer huisjes
het haventje
eenzame fietser of toch niet?

top

ZOMER AAN DE BARENTSZZEE
dag 15   za 16 juni 2018
Vestre Jakobselv – Hamningberg v.v.   272 km

onderweg naar Vardø (2x)

We zijn vandaag getuige van een Arctic Summer: in Hamningberg is het 23°C. Bijzonder, want Hamningberg wordt geacht, een Poolklimaat te hebben. Het zou er nooit warmer zijn dan 10°C. Zijn we hier dan toch getuige van de opwarming? 

De reis gaat allereerst naar Vadsø. Dat is de hoofdstad van de provincie Finmark. Het is vooral een bestuurlijk centrum met een paar supermarkten, en verder niet bijzonder interessant.

Achter Vadsø valt op, dat er plotseling geen bomen meer staan. Er zijn nog wel lage struikjes. Door dit ruwe landschap rijden we verder naar Vardø, de meest oostelijke stad van Noorwegen. 

Vardø ligt op een eiland, en het is tegenwoordig te bereiken via een tunnel. Al in de 18e eeuw stond hier een fort, want om de hoek woont de Russische Beer (dit is niet alleen een meteorologische uitdrukking, het is ook een aloude NAVO-term voor Rusland, net als Chinese Draak). Het fort is er nog steeds, en het kan worden bezocht. Het is er uitgestorven. Vergeleken met Bourtange is het vrij primitief: een stervormige, niet al te hoge, aarden wal met wat (antieke?) kanonnen en binnen de wallen een aantal gebouwen, waarin ooit het garnizoen moet zijn gehuisvest. Alle deuren in het fort zijn gesloten. Dat geldt niet voor de deur van Unnis Kaffebar, waar we ons melden voor de ochtendcappuccino.

Rusland speelt nog steeds een belangrijke rol in Vardø. De NAVO heeft er, op een hoger gelegen deel, een vrij groot complex met radarinstallaties en antennes. 

het fort van Vardø
de binnenplaats van het fort 
de poort van het fort

Bij Vardø begint de weg naar Hamningberg. Deze weg is – zeer terecht – opgenomen in de lijst met 18 Nationale Toeristenwegen (zie www.nasjonaleturistveger.no)

Al na een paar kilometer wordt de weg behoorlijk smal. Alleen door gebruik te maken van de uitwijkplaatsen, kun je tegenliggers de ruimte geven. De weg is vrij bochtig, en gaat omhoog en omlaag. Het zicht op mogelijke tegenliggers is dus regelmatig aan de krappe kant. Je moet dus anticiperend en defensief rijden. Het landschap is leeg, er zijn ook geen struikjes meer. Wél zijn er veel steen- en rotspartijen. Het water van de Barentszee is, op deze zonnige dag, bijna tropisch blauw van kleur.

naar Hamningberg
wees gewaarschuwd: het wordt smal en bochtig
rotsig alom
halverwege Hamningberg
de laatste sneeuw
het blijft rotsig

Hamningberg is alleen in de zomer bewoond. Zo te zien, worden de huizen vooral gebruikt als vakantiewoning.

aan de overkant ligt Hamningberg
Hamningberg van dichterbij

Aan het eind van de middag rijden we via Vardø weer terug naar de camping van Vestre Jakobselv.

erug naar Vardø
erug naar Vardø
in de verte ligt Vardø (met de NAVO-basis)

top

VERLATEN LANDSCHAP
dag 16       zo 17 juni 2018
Vestre Jakobselv – Berlevåg      258 km

vlak na middernacht, door het dakluik

Een van de belangrijkste doelen van onze reis: het waarnemen van een middernachtzon. Daarom bezoeken we allerlei plaatsen aan de Noorse noordkust met een vrij uitzicht naar het noorden. We zijn niet in Hamningberg gaan overnachten, omdat daar het vrije uitzicht naar het noorden ontbreekt. Berlevåg is de eerste echte gelegenheid voor middernachtzon-seeing. Daarna komen nog Slettnes Fyr bij Gamvik, de Noordkaap, Havoysund en Tromsö. Vijf serieuze kansen om de middernachtzon te zien. We schatten de kansen vrij laag in, want de weersverwachting voor de komende veertien dagen laat bijna alleen maar bewolking zien. Dat geldt overigens niet voor afgelopen nacht: de lucht is strakblauw, en er is maar weinig bewolking.

het kerkje van Nesseby

We rijden vanochtend over de E75/E6 naar Tana Bru. Onderweg bezoeken we het kerkje van Nesseby. Dat is een, voor Noren, belangrijk monument, omdat het kerkje getuige was van een repressailleaktie van de Duitse bezetter tijdens de tweede Wereldoorlog: geheel Nesseby werd in brand gestoken. Omdat het kerkje op een landtong in zee ligt, is het aan de vlammen ontsnapt. Het valt op, dat de Noren hun monumenten vooral op papier koesteren (veel wegwijzers, uitbundige toelichtingen op borden). Er is, op een enkele toerist na, niemand te bekennen. Het kerkje is op slot.

Bij Tana Bru nemen we de 890. Deze volgt een tijdje de rechteroever van de rivier. In de buurt van Austertana gaat de weg landinwaarts. Het landschap wordt snel leger (geen bewoning, geen bomen), als de weg de hoogvlakte (de Båtsfjordfjell) bereikt. Als het dan ook nog gaat regenen, heb je echt het idee, dat je aan het einde van de wereld bent.

de Båtsfjordfjell
de Båtsfjordfjell
de Båtsfjordfjell

Midden op de hoogvlakte splitst de weg: de 890 gaat verder naar Berlevåg, de 891 gaat naar Båtsfjord. Wij brengen eerst een bezoek aan Båtsfjord. De tocht over de Båtsfjordfjell is adembenemend mooi. Zo mooi kan een leeg, ruw landschap zijn. Er ligt nog ijs op de meren. Båtsfjord is, zo te zien, een bedrijvige vissersplaats, maar op zondag is het behoorlijk uitgestorven. Tot overmaat van ramp is ook de plaatselijke bakkerij (prima koffie), ons met klem aangeraden door onze Duitse buren in Vestre Jakobselv, gesloten. Dan maar geen cappuccino vandaag.

de Båtsfjordfjell
de Båtsfjordfjell
Båtsfjord, bedrijvig maar niet in het weekend

We klimmen maar weer de Båtsfjordfjell op, pauzeren daar boven voor een lunch, draaien bij de splitsing de 890 richting Berlevåg op, en dalen, na de Kongsfjordfjell, af naar Kongsfjord.

de Båtsfjordfjell
er ligt nog ijs
de Kongsfjordfjell

Bij Kongsfjord zien we de Barentszee weer. We rijden vervolgens nog zo’n 30 km over een prachtige kustweg langs de Barentszee, om in Berlevåg te belanden.

bij Kongsfjord zien we de Barentszee weer
langs de Barentszee, tussen Kongsfjord en Berlevåg
langs de Barentszee, tussen Kongsfjord en Berlevåg
de camping van Berlevåg

De camping in Berlevåg (Berlevåg Pensjonat og Camping) overtreft alle verwachtingen. Niet alleen zijn de voorzieningen er prima, en is er een knusse huiskamer (met t.v. voor de voetballiefhebbers), er hangt ook een hele prettige, ongedwongen sfeer. Menig bezoeker van de camping is er al eerder geweest.

Er hangen gaandeweg steeds meer dikke, donkere wolken boven zee. Er zal dus geen middernachtzon te zien zijn, vrezen we. Gelukkig is er nog een ander hoogtepunt. Berlevåg ligt aan de Hurtigruten, een bootdienst tussen Bergen en Kirkenes, met vrij veel tussenstops. In Berlevåg komen de boot naar Kirkenes en de boot naar Bergen elkaar elke avond om 22:30 tegen. Dat is vast een fraai schouwspel.

komen en gaan van Hurtigrutenschepen; zie de strekdam van betonnen driepoten

Later op de avond zijn we getuige van de ontmoeting van de twee Hurtigrutenschepen: de m.s. Polarlys richting Bergen en de m.s. Vesterålen richting Kirkenes. Ze maken buitengaats een klein dansje, waarbij luid heen en weer wordt getoeterd. De Hurtigrutenschepen zijn inmiddels vooral van toeristische waarde, maar in het verleden vormden zij in de winterperioden vaak de enige verbinding tussen de noordelijke havenplaatsjes en de rest van Noorwegen. Alleen met die schepen kon men ‘s-winters beschikken over brandstof en voedsel. Het was dan ook van belang, dat de schepen ook onder zware weersomstandigheden veilig konden aanleggen. Dat is in Berlevåg pas gelukt met de bouw van een strekdam die bestaat uit betonnen driepoten.

top

WAT EEN MIDDERNACHTZON
dag 17       ma 18 juni 2018
rustdag Berlevåg      0 km

Bij het schrijven van het vorige verslag waren we nogal pessimistisch: de bewolking was zo zwaar, dat er vast geen middernachtzon te zien zou zijn. Maar, tegen tienen steekt er een stevige noordoostelijke wind op, en die verdrijft alle wolken. We fietsen rond 23:30 naar een plek aan de baai, waar we een vrij uitzicht hebben in noordelijke richting. Om 00:05 uur heeft de zon haar laagste stand bereikt, en de reflectie in het zeewater is volgens het boekje. Ook al blijft de zon boven de horizon, en is de lucht helderblauw, op de grond is het toch wel iets donkerder dan overdag. Opvallend is de bijzonder grote lengte van de schaduwen.

wat een middernachtzon
Berlevåg 00:05 = lange schaduwen, heldere hemel

De campingeigenaar vertelt in de loop van de ochtend, dat dit pas de derde heldere nacht is sinds 16 mei. Zwitsers, die hier vanaf 1998 regelmatig komen (dit is hun 10e bezoek), hebben in al die tijd pas drie keer eerder de middernachtzon gezien. We hebben dus flink wat geluk gehad. 

Er rest ons, qua middernachtzon, nog maar één wens: een middernachtzon te zien waarbij de zon deels in het water zakt. Zo’n middernachtzon doet zich alleen voor in het begin of aan het einde van de 24-uur-per-dag-zon-periode. Voor Berlevåg zou dat betekenen, dat je hier half mei of einde juli moet zijn. In de tussenliggende periode wordt de laagste zonnestand geleidelijk aan hoger, tot deze op 21 juni zijn maximum heeft bereikt. We zagen dus een van de minst lage middernachtzonnen, maar we hebben er toch maar mooi eentje live gezien.

Vandaag is een luierdag. We fietsen naar het dorp, slaan vers eten in en gaan straks een gezonde maaltijd bereiden (met knolraap, pastinaak, groene paprika, rode paprika, champignons). Vanavond speelt België zijn eerste wedstrijd op het WK. Zullen we die maar eens gaan toejuichen? 

Morgen trekken we weer verder. We willen naar Slettnes Fyr, een vuurtoren in de buurt van Gamvik. Dat is echter nogal ver (we moeten eerst weer terug naar Tana, want daar is de dichtstbijzijnde brug over de rivier). Ook is het maar de vraag, hoe de ‘98’ er aan toe is (een ronduit beroerde weg waaraan, zo wordt links en rechts geschreven, stevig wordt gewerkt). Zijn we niet al te laat in Ifjord, dan rijden we door naar de vuurtoren. Anders rijden we een stukje verder over de 98 naar Kunes voor een tussenstop.

top

WAFELS BIJ DE VUURTOREN
dag 18      di 19 juni 2018
Berlevåg – Slettnes Fyr      347 km

Tot onze verbazing zijn wij in Slettnes Fyr.

Een bijzondere reis. Om 08:45 vertrekken we uit Berlevåg. We moeten, zoals gisteren al verteld, weer terug naar Tana Bru, omdat daar de dichtstbijzijnde brug over de rivier (Tanaelva) is. Het is niet vervelend om een route in beide richtingen te rijden. Op de terugweg zie je toch weer andere dingen dan op de heenweg (of: je ziet dezelfde dingen anders).

Tegen 10:30 zijn we in Tana Bru. Daar maken we een flinke pitstop. Tanken voor €1,75 per liter diesel (niet om over te zeuren; dat wisten we immers vooraf al), boodschappen doen, cappuccino drinken bij de Shell.

In Tana Bru beginnen we aan de ‘98’. Tot aan Rustefjelbma volgen we weer de rivier. De weg is redelijk, en er wordt flink aan gewerkt. Het begint echter ook stevig te regenen. Bij Rustefjelbma draaien we naar het westen, en prompt wordt de weg een regelrechte ramp. De meeste gaten in het asfalt zijn weliswaar gevuld, maar iets te ruimhartig, waardoor een echte hobbelweg is ontstaan. We halen hier een gemiddelde van 30 km/uur.

De laatste 20 kilometer richting Ifjord zijn geheel anders. De weg ligt er, vanaf de klim naar de zoveelste fjell, weer prima bij, het regent niet meer, en de lucht laat steeds meer blauwe plekken zien. Ook deze fjell is weer zeer de moeite waard.

de ’98’ is in het begin een echte hobbelweg
het laatste stuk van de ’98’ is prima
de fjell vlak voor Ifjord

Als we tegen 14:00 uur bij Ifjord aankomen, vinden we het zonde van het (inmiddels) mooie weer, om “safety first” naar Kunes door te rijden. Het is veel verleidelijker om af te slaan richting Gamvik. Wellicht kan er nóg een middernachtzon worden gespot. 

De weg naar Mehamn volgt aanvankelijk de kust: een mooie slingerweg langs een blauwe zee.

de kust boven Ifjord
de kust boven Ifjord
de kust boven Ifjord

Na Bekkarfjord gaat de weg landinwaarts, en komen we op de Gamvikfjell. Deze fjell is heel erg stenig. Het beeld ontstaat van “rijden door een maanlandschap”.

de Gamvikfjell
de Gamvikfjell
de Gamvikfjell
de Gamvikfjell
de Gamvikfjell
de Gamvikfjell

Bij Mehamn gaat de weg even naar zeeniveau, maar verder richting Gamvik is daar weer het maanlandschap. Uiteindelijk wordt er weer afgedaald naar Gamvik, en is er een smal landweggetje richting vuurtoren.

tussen Mehamn en Gamvik
tussen Mehamn en Gamvik
tussen Mehamn en Gamvik

We vinden in de buurt van de vuurtoren een prima plaats om te overnachten. We fietsen nog naar de vuurtoren en genieten in het cafeetje bij de vuurtoren van koffie met een lekkere verse wafel. (1)

camperplaats bij Slettnes Fyr
camperplaats bij Slettnes Fyr
de vuurtoren en het cafeetje
Hurtigruten naar Berlevåg

In de loop van de avond zien we eerst de Hurtigruten naar Berlevåg langsvaren. Zo’n anderhalf uur later komt de Hurtigruten uit Berlevåg voorbij.

de mislukte middernachtzon

Tegen middernacht wandelen we nog naar een wat hoger gelegen punt en zien daar bijna onze tweede middernachtzon. Helaas blijven er enige sluiers voor de zon hangen. De mislukte middernachtzon ziet er overigens wél heel mooi uit.

(1)  Het is het cafeetje bij Slettnes Fyr dat ons heeft doen besluiten om de reis naar de Noordkaap met twee weken uit te stellen. Volgens de website van het cafeetje zou het n.l. nog gesloten zijn op de oorspronkelijk geplande bezoekdag. Dat bracht ons op de gedachte, dat het op dat moment waarschijnlijk nog te vroeg was voor Noord-Noorwegen.

top

EEN GOEDE VOORBEREIDING …..
dag 19      wo 20 juni 2018
Slettnes Fyr – Kunes      203 km

Op onze reis naar de Noordkaap stoppen we in Kunes. Daar ligt de enige camping tussen Gamvik en de Noordkaap die een positieve beoordeling heeft gekregen voor de sanitaire faciliteiten. Hier kunnen we niet alleen een fatsoenlijke douche nemen, maar ook de toilet en de vuilwatertank legen, de drinkwatertank vullen en een aantal wasjes draaien. De komende stops zijn op de Noordkaap (wellicht 2 nachten) en in Havoysund. Op beide plekken staan we op camperplaatsen zonder voorzieningen. Het is dus belangrijk dat zowel wij als de bus daarop goed zijn voorbereid. 

Na een erg actieve zon vannacht (zie ook de mislukte middernachtzon in het vorige verslag) is het ontwaken een teleurstelling: het is behoorlijk mistig. 

We vertrekken op ons gemak vanaf Slettnes Fyr. Net voorbij Gamvik zien we een oranje bord met de ‘kolonnetider’, de vertrektijden van de sneeuwkonvooien. Als er een flink pak sneeuw ligt, mag je met een auto alleen de fjell over, als je aansluit in een konvooi dat vooraf wordt gegaan door een sneeuwruimer en dat wordt gesloten door een bergingsvoertuig. Sinds de aanleg van de wegen in de kop van Noorwegen, zoals de weg van Gamvik naar Mehamn, is de Hurigruten tijdens de winterperiode minder essentieel geworden voor de ontsluiting van het gebied.

mistig ontwaken bij Slettnes Fyr
vertrektijden sneeuwkonvooien
van Gamvik naar Mehamn
van Gamvik naar Mehamn
van Gamvik naar Mehamn
van Gamvik naar Mehamn

In Mehamn besluiten we, om een kijkje te nemen in het plaatsje. We zien er een bakkerij, en we nemen daar de (vrij vroege) ochtendcappuccino.

We rijden verder richting Ifjord (over de ‘888’), en nemen de afslag naar Kjollefjord voor een bezoek aan dat plaatsje (over de ‘894’). Zoals gebruikelijk in dit deel van Noorwegen: we rijden die weg ook weer terug. 

onderweg naar Kjollefjord
onderweg naar Kjollefjord
Kjollefjord

In Ifjord nemen we de ’98’ naar Lakselv. Dit deel van de ’98’ is bijna net zo beroerd als het gedeelte bij Rustefjelbma.

De camping van Kunes is heel erg rustig. We staan helemaal alleen op het passantendeel. De sanitaire voorzieningen zijn goed. Ook de installatie voor de verzorging van de bus is prima. Het internet valt tegen.

top

RUSTDAG KUNES
dag 20       do 21 juni 2018
rustdag Kunes      0 km

Camping in Kunes;
‘Cuxhaven’ links, de was achter de voorruit

Vandaag is, zoals gisteren al aangekondigd, een rustdag. Van de voorgenomen aktiviteiten (mens en bus voorbereiden op een paar dagen “wild kamperen”) is het nog niet gekomen, afgezien van een wasje ondergoed. Het regent al de hele dag, dus we blijven lekker in ons “huisje”. We vergaderen o.a. over de invulling van de dagen die we zijn ingelopen op de oorspronkelijke planning (sneller door Finland, rechtstreeks naar Slettnes Fyr). Die dagen gaan we gebruiken om nog eens een stukje van de kustroute ‘17’ te rijden (vorig jaar was het daar slecht weer). 

We zijn hier in een deel van Noorwegen, dat niet erg veel toeristen trekt. De meeste Noordkaap-gangers rijden via de directe route: Karasjok, Lakselv en Olderfjord. Er zijn buiten deze route dan ook vrij weinig campings/camperplaatsen. Dus is er een vrij grote kans, dat je onderweg wat vaker dezelfde mensen ziet. Zo staan “die Leute aus Cuxhaven” al voor de derde keer naast ons. 

Zoals al vermeld, het is vandaag een regendag. Dat geldt ook voor de Noordkaap. Vandaag was dus absoluut geen geschikte Noordkaap-dag. Morgen belooft het de enige korte opklaring van de komende dagen te zijn, dus onze planning is relatief gunstig.

top

OP DE NOORDKAAP
dag 21      vr 22 juni 2018
Kunes – Noordkaap       283 km

Ze zeggen, dat we op de Noordkaap zijn, maar we weten het niet zeker. We zien, enigszins overdreven, geen hand voor ogen. Wat een mist!!! 

We verzorgen vanochtend eerst de buzz. Daarna vertrekken we ‘in de miezer’ uit Kunes. Als we in Lakselv even stoppen bij de Esso voor de ochtendcappuccino, is het inmiddels droog. Het wordt in noordelijke richting steeds lichter, en ook voorbij de Noordkaaptunnel blijft het bewolkt maar helder. Zo’n twee kilometer voor de Noordkaap duiken we echter de mist in. Deze lijkt steeds dichter te worden.

net voorbij Lakselv
in de buurt van Olderfjord
picknick aan de Skarvbergvika
in de buurt van Kåfjord
het einde van de Noordkaaptunnel
op Magerøya, bijna bij de Noordkaap

Eigenlijk is het geen mist, maar zijn het laaghangende wolken. De wolken komen uit het noordoosten over zee aangedreven en botsen tegen de vrij hoge Noorse noordkust. We vinden een plaatsje achter de slagbomen bij de Nordkapphallen.

de Noordkaap, een beetje mistig
de Noordkaap, steeds mistiger
de Barentshavet is niet te zien

We maken de ‘verplichte foto’s’ bij de wereldbol en het monumentje voor Oscar II. We houden het vervolgens maar bij de binnenactiviteiten: we bekijken de film, we gaan naar de lichtshow, de ondergrondse kapel en de expositie over de Noordkaap. We eten een hapje in het restaurant. 

monumentje voor Oscar II in de mist
zij heeft het gehaald
en hij ook

Volgens het weerbericht voor Skarsvåg (het dichtsbijzijnde dorp) blijft het de komende 24 uur bewolkt, maar neemt de wind in kracht toe (van 2 naar 4). Wellicht dat daarmee de mist wordt verdreven, zodat we in ieder geval de Barentszee nog kunnen zien. De kans dat we een glimp van de zon opvangen, is ongetwijfeld 0%.

top

IET, WIET, WAAI WEG
dag 22      za 23 juni 2018
Noordkaap – Havøysund      217 km

Ook rond middernacht is het nog steeds erg mistig op de Noordkaap. Vanochtend is daar nog een flinke regenbui bijgekomen. Volgens de weerberichten heeft het geen enkele zin om nog een dag op de Noordkaap te blijven. We vertrekken dus maar. 

We weten van foto’s en van de film die men hier vertoont, hoe het uitzicht vanaf de kaap is. We zijn het eens met Ria en Marie-Louise: het is evenzo een heuglijk feit, op de Noordkaap te zijn geweest. Dat is het meest noordelijke punt van de reis. We beginnen dus aan de terugreis. 

We vertrekken in de mist en in de regen. Halverwege Honningsvåg is het weer droog en is de mist verdwenen. Bij Honningsvåg, waar we boodschappen doen en ook de ochtendcappuccino drinken, zijn er zelfs blauwe plekken tussen de wolken zichtbaar. Na de Noordkaaptunnel is het echter weer helemaal bewolkt, en dat blijft het de rest van de rit.

zo worden we wakker
zo vertrekken we
vlak voor Honningsvåg
opklaring boven Honningsvåg
ingang van de Noordkaaptunnel
onderweg naar Olderfjord

Bij Smørfjord, net voor Olderfjord, gaan we rechtsaf, de 889 op. Het begin van deze weg is niet zo bijzonder. Het is gewoon zaak om aan de andere kant van het schiereiland te komen. Maar daar begint dát, wat deze weg heeft gebracht op de  lijst met de mooiste toeristische wegen van Noorwegen (zie hiervoor ook www.nasjonaleturistveger.no): mooie kust, mooie rotsformaties, mooie hoogvlaktes.

de 889
architectuur op de 889
de 889
de 889

Aan het einde van de weg ligt Havøysund, op het eilandje Havøya. In het centrum van het dorp is een camperplaats, maar die ziet er nogal ongezellig uit. We gaan daarom maar de steile weg naar Arctic View op, en staan nu op het uiterste puntje van het eiland geparkeerd naast het gelijknamige restaurant. Het was hier helder, maar inmiddels is de mist ook hier binnengerold. De restauranteigenaar weet ons echter te vertellen, dat het later op de dag nog zal opklaren, en hij begint daarna meteen uit te leggen, wat we allemaal bij hem kunnen eten. Laten we maar geloven dat het klopt wat hij zegt over het weer (ook al probeert hij je tegelijkertijd een maaltijd te verkopen).

De restauranteigenaar krijgt gelijk, het klaart op. Maar ook: het betrekt weer, klaart weer op, betrekt weer. Ondertussen is de wind behoorlijk in kracht toegenomen (6 tot 7). Reden voor ons, om dwars door de wolken naar het dorp af te dalen om daar een beter beschutte plaats te zoeken. 

het water wordt zichtbaar
het lijkt op te klaren
het trekt weer dicht
door de wolken naar beneden
overnachten naast rustige buren

Aan de rand van het dorp zien we bij het kerkhof een caravan en een camper staan. Daar gaan wij ook maar staan.

top

STILTE NA DE STORM
dag 23      zo 24 juni 2018
Havøysund – Repparfjord       233 km

Zelfs op de relatief beschutte plaats naast het kerkhof gaat het de hele nacht behoorlijk te keer. Dat heb je bij een slaapplaats die op veren staat (ipv op pootjes, zoals bij een caravan), elke belasting van het koetswerk leidt tot een beweging. Al met al dus een bewogen nacht. 

We beginnen om 08:30 uur aan de terugreis over de 889 naar Olderfjord. Het waait nog steeds behoorlijk hard, dus het tempo wordt laag gehouden (de weg is betrekkelijk smal, voor je het weet, wordt je door een rukwind naast de weg gezet). 

Om een idee te geven van de leegte van dit deel van Noorwegen: van Havøysund naar de E69 bij Smørfjord is ongeveer 85 km; in 90 minuten halen we 2 fietsers in, komt ons 1 fietser tegemoet (alledrie jongedames met zwaarbepakte fietsen; petje af) en komen we 4 auto’s tegen; daarnaast zien we nog een man die voor zijn huisje staat te roken.

Havøysund in de ochtend
de ‘889’ richting Smørfjord
de ‘889’ richting Smørfjord

Bij Olderfjord gaan we rechtsaf richting Hammerfest, over de E6 en, vanaf Skaidi, over de 94. Hammerfest is een compact stadje (10.000 inwoners). Het is duidelijk de belangrijkste stad van Finnmark, al is het niet de hoofdstad (dat is Vadsø). Zo staat in Hammerfest het enige ziekenhuis van Finnmark (met een kleine dependance in Kirkenes). Het centrum kent zowaar hoogbouw (tot wel 6 verdiepingen) aan betrekkelijk smalle straten (je kunt de bus nergens even parkeren). Toeristisch gezien heeft de stad niets te bieden, maar dat wisten we vooraf. Hammerfest is gewoon een van die plekken waar je heen gaat, als je toch in de buurt bent.

zicht op Hammerfest
de kerk van Hammerfest

Na ons bezoek aan Hammerfest rijden we terug over de 94. Vlak voor Skaidi stoppen we bij een camping die wordt gerund door de organisatie die ook de camping van Vestre Jakobselv beheert. Wat een verschil. Is de camping van Vestre Jakobselv erg gastvrij (we bleven er drie dagen), die van Repparfjord is bijzonder spartaans. Zo is het behoorlijk koud in het sanitairgebouw. We waren van plan om hier een rustdag te houden, maar we hebben besloten om morgen toch maar weer verder te rijden, over de E6 zuidwaarts.

top

EEN DAGJE OP DE E6
dag 24      ma 25 juni 2018
Repparfjord – Storslett      244 km

tussen Skaidi en Alta

Het is vandaag een aangename reisdag. Het weer is, voor lokale begrippen, zachtaardig (15°C, nauwelijks wind, hoge bewolking met blauwe plekken). Aangenaam ook, want het landschap is mooi, soms indrukwekkend. 

We vertrekken om 09:30 vanaf de camping. Bij Skaidi gaan we de E6 richting Narvik op. Die weg volgen we de rest van de dag.

Na zo’n 80 km zijn we in Alta. Daar doen we boodschappen en bestellen bij de plaatselijke Shell de ochtendcappuccino (bij tankstations is de cappuccino meestal een stuk goedkoper dan in een café; vaak is er de kwaliteit ook beter). Daarna gaan we door naar het “Museum van de rotstekeningen”. We besluiten uiteindelijk om er niet naar binnen te gaan. Niet alleen, omdat de toegangsprijs behoorlijk pittig is, maar ook, omdat er nogal wat moet worden “geklauterwandeld”, wat voor een vierkante enkel geen pretje is.

het Altafjord bij Kvenvik
het Altafjord bij Talvik

De reis gaat verder langs verschillende fjorden en over verschillende fjells. Het meest indrukwekkend is de rit over de Kvænangenfjellet, met een fraai uitzicht op de Kvænangenfjord.

Kvænangenfjord vanaf Kvænangenfjellet
Kvænangenfjord vanaf Kvænangenfjellet
de camping in Storslett

We stoppen bij een camping vlak voor Storslett. Morgen rijden we verder naar Tromsø. We moeten echter nog beslissen, via welke route. We kunnen de E6 volgen tot Nordkjosbotn, om daar de E8 naar Tromsø te nemen. We kunnen echter ook bij Olderdalen de veerboot nemen naar Lyngseidet, om via de 91, met de veerboot van Svensby naar Breivikeidet, naar Tromsø te rijden.

De camping in Storslett (Fosselv Camping) is volgens ons een van de weinige acceptabele campings in de buurt. Fosselv Camping is een beetje rommelig, een beetje modderig, maar heeft vrij goede voorzieningen. Onze plaats is prima (zie de foto).

top

LAAGHANGENDE BEWOLKING
dag 25       di 26 juni 2018
Storslett-Tromsø      133 km

De dag begint vrij goed. Het is weliswaar sterk bewolkt, maar het is droog. Er is ook niet al te veel wind. Daarom besluiten we, om via weg 91 naar Tromsø te nemen. 

De eerste veerdienst, van Olderdalen naar Lyngseidet, verloopt gesmeerd. We zijn aan boord van een betrekkelijk kleine veerboot. Het uitzicht aan dek is goed. De deining is beperkt.

de eerste Noorse ferry dit jaar (in Olderdalen)
Olderdalen ligt achter ons
een van de passagiers
onderweg naar Lyngseidet
in de verte ligt Lyngseidet (buzz links vooraan)

Eenmaal aan land in Lyngseidet, rijden we min of meer in colonne naar Svensby, om daar de boot naar Breivikeidet te nemen. Onderweg wordt duidelijk, dat de wolken veel lager zijn gaan hangen. De relatief hoge toppen onderweg, tot 1800 meter hoog, zijn daardoor nauwelijks te zien. Jammer, want de toppen hier zijn, net als op de Lofoten, nogal spits en daarmee veel indrukwekkender dan in de rest van Noorwegen, waar ze veel meer afgerond zijn.

net buiten Lyngseidet
onderweg naar Svensby
onderweg naar Svensby
uitzicht op Breivikseidet (buzz weer links vooraan)
richting Tromsø samen met een Hurtigruten

Eenmaal weer aan wal wordt het er niet beter op. Het uitzicht wordt steeds beperkter, en de windstoten steeds sterker. Zo bereiken we, samen met een Hurtigrutenboot, Tromsø.

camperplaats in Tromsø

We staan nu op de camping/camperplaats van Tromsø. Een behoorlijk luxe camping met geasfalteerde plaatsen met daarnaast een kunstgrasveldje.

top

ROTWEER IN TROMSØ
dag 26       wo 27 juni 2018
rustdag Tromsø      0 km

vrienden voor een dag

Het regent en waait de hele dag. We blijven daarom lekker binnen. Wat zijn de wapenfeiten? 

We zien Duitsland verliezen van Korea en Zweden winnen van Mexico. We kijken op de laptop. Noorwegen is geen EU-lid, dus we mogen hier niet naar de Ziggo-app kijken. Gelukkig is het internet op de camping goed en heeft de Noorse TV een gratis streaming-service. 

We sluiten vriendschap met een aantal eenden. Die verwachten van de camping-gasten korstjes en kruimels. We stellen hen niet teleur. 

winderige brug (op de achtergrond)

Volgens de dames van de receptie is het morgen overwegend droog en zwakt de wind af. Daarom gaan we morgen naar Tromsø, op de fiets over een hele hoge brug, die gisteren en vanochtend nog werd afgeraden voor voetgangers en fietsers ivm de sterke rukwinden.

top

DAGJE TROMSØ
dag 27       do 28 juni 2018
dagje Tromsø      15 km

We gaan vandaag naar Tromsø. Onze verwachtingen zijn niet al te hoog gespannen. Dat komt door een meisje uit Tromsø dat een vakantiebaantje heeft in het cafeetje bij de vuurtoren van Slettnes Fyr. Zij informeerde naar onze plannen. Toen wij o.a. vertelden, dat wij naar Tromsø gingen, reageerde zij met gefronste wenkbrauwen. Tromsø is eigenlijk alleen in de winter de moeite waard, vooral door het poollicht. In de zomer is er voor toeristen niet zo veel te zoeken. 

We gaan toch maar naar de stad. Omdat het nog steeds stevig waait en regent, gaan we met de buzz. Die stallen we op de camperplaats van de stad. Het is vanaf daar nog maar 750 meter naar het centrum, dus we laten de fietsen maar onder het dekzeil, en gaan lopen. Al snel komt de ergernis. Niet alleen de wegen, maar ook de voetpaden zitten vol met kuilen. Je moet steeds opletten, waar je je voeten zet, want je hebt zó natte voeten of, nog vervelender, een enkelblessure. Er valt maar weinig te bewonderen. Er staat nog een paar oude houten huizen in de hoofdstraat, en een houten kathedraal. Het is de meest noordelijke kathedraal ter wereld (eigenlijk is het maar een kathedraaltje; niet zo eentje met een toren die boven de stad uitsteekt). We kunnen de kathedraal niet bezichtigen, want er zijn werkzaamheden. 

Aan de oostzijde van het water bevindt zich de IJskathedraal. Ook deze kathedraal is, op het moment dat wij er zijn, niet te bezichtigen.

houten huizen in de hoofdstraat van Tromsø
de houten kathedraal van Tromsø
de IJskathedraal

top

EVEN KALM AAN
dag 28       vr 29 juni 2018
rustdag Tromsø       0 km

Ted heeft gisteren, na het bezoek aan Tromsø, last van darmkrampen gekregen en is naar bed gegaan. Die klachten heeft hij wel vaker. Meestal is het na een nachtje weer over. Voor de zekerheid hebben we toch nog maar een dag bijgeboekt.

top

SMALLE TUNNELS OP SENJA
dag 29       za 30 juni 2018
Tromsø – Sjøvegan      267 km

Vanochtend vertrekken we vrij vroeg, om 08:30, uit Tromsø. We willen namelijk de veerboot Brensholmen-Botnham hebben van 10:45. Wil je zeker zijn van een plaatsje aan boord (het is maar een kleine veerboot), dan moet je minstens een uur vóór vertrek in de rij op de veerstoep staan. Naar Brensholmen is maar 60 km, maar in Noorwegen doe je daar gemakkelijk een uur over. Daarom vertrekken we om 08:30.

onderweg naar Brensholmen
onderweg naar Brensholmen
onderweg naar Brensholmen

De reis naar Brensholmen duurt toch iets langer dan verwacht. We sluiten om 10:00 aan in de wachtrij. Gelukkig kunnen we mee. Sterker nog, nadat alle personenauto’s uit de rij zijn geplukt om de hoeken voor in het schip te vullen, worden wij uit de rij gehaald, omdat we de eerste buscamper zijn. Deze zijn iets smaller dan “gewone” campers, zodat er aan boord naast ons nog precies een Finse touringcar kan worden geplaatst. Dat gaat maar kielekiele. Als de boot te wild op en neer gaat, en de touringcar zal daardoor een beetje gaan schommelen, dan komt hij met zijn spiegel tegen onze bus. Gelukkig schommelt de touringcar niet, en rijden we onbeschadigd bij Botnham het eiland Senja op. Weg 862 is een van de Noorse nationale toeristenwegen. En terecht. We maken een schitterende tocht over het eiland.

Finse bus met uitstekende spiegel
Brensholmen ligt achter ons
naar Botnhamn

Vrijwel aan het begin gaan we weg 277 op (deze hoort ook bij de route), die ons naar Husøy brengt. Voorheen was dat een visserseiland (net als Urk), maar het is nu met een dam verbonden met Senja. Het ligt er schitterend bij.

onderweg naar Husøy
zo ligt Husøy
in Husøy wordt gevist, zo te zien

Verder gaat het weer over de 862. De weg is redelijk smal, en iets bredere tegenliggers kom je allen maar voorbij op de uitwijkplaatsen. Ook de vele tunnels in de route zijn aan de smalle kant, dus ook daar heb je uitwijkplaatsen. In een van die tunnels komen we een ambulance tegen, en geen uitwijkplaats te bekennen. Het is flink passen en meten. Al “kruipend” passeren we elkaar. 

Bijzonder aan de smalle tunnels is, dat fietsers zich bij het inrijden kunnen melden door op een knop te drukken. Met een knipperlicht wordt vervolgens het gemotoriseerde verkeer gewaarschuwd, dat er fietsers in de tunnel zijn. 

Bijzonder aan de Nationale Toeristenwegen is ook, dat parkeerplaatsen aan die wegen zijn voorzien van bijzondere architectuur. Die van Bergsbotn is heel apart.

kust op Senja
nagenoeg loodrechte rotswanden op Senja
bijzondere architectuur bij Bergsbotn
Garsnes camping in Sjøvegan

Aan het einde van de 862 gaan we de 86 richting Finnsnes op. We volgen deze weg tot Sørreisa. Daar rijden we op de 84 verder naar Sjøvegan. De camping in Sjøvegan (Elvelund) is afgeladen vol (er is een groot feest aan de gang). We rijden daarom een klein stukje door naar de volgende camping (Garsnes Brygge).

top

WEER OP BEKEND TERREIN
dag 30      zo 1 juli 2018
Sjøvegan – Mørsvikbotn       259 km

Bij het plannen van de reis hebben we drie onderdelen onderscheiden: 
1. Noordwaarts; van Tilburg naar Vestre Jakobselv, 
2. Noordkust; van Vestre Jakobselv naar Sjøvegan, 
3. Zuidwaarts; van Sjøvegan naar Tilburg. 

Volgens deze indeling beginnen we dus vandaag aan de terugreis. Het is slechts een detail, dat die terugreis 23 dagen gaat duren. 

Wat een verschil. Gisteren was het voortdurend bewolkt en was het maximaal 7°C. Vandaag is het de hele dag vrijwel onbewolkt en wordt het in de loop van de middag wel 22°C. 

Vandaag is het vooral een reisdag.

zo worden we ‘s-ochtends wakker
met dit uitzicht

We nemen de ’84’ naar Fossbakken.

onderweg naar Fossbakken
onderweg naar Fossbakken

Aan het einde van de ’84’, bij Fossbakken, komen we bij de E6 (Trondheim nog 875 km, Noordkaap nog 675 km). We draaien naar het zuiden, naar Narvik.

tussen Fossbakken en Narvik
tussen Fossbakken en Narvik
tussen Fossbakken en Narvik
de nieuwe brug bij Narvik

De eerste stop (afgezien van de ochtend-cappuccino bij de Shell in Bjerkvik) is Narvik. Dat is alweer zo’n plaats waar eigenlijk niets is te vinden, maar waar je toch even gaat kijken. In de hoofdstraat (de E6) vind je moderne hotels en kantoren. Er is geen echt oud centrum te vinden, ook niet bij de kerk van Narvik.

we naderen Narvik
het enige monument van Narvik: de kerk
de hoofdstraat van Narvik

We rijden verder naar Skarberget, waar de E6 door het Tysfjord wordt onderbroken.

grillige rotsen onderweg naar Skarberget
kort voor Skarberget: zicht op de Lofoten

De tweede stop is in Starberget, noodgedwongen, want de veerboot van 13:15 vaart voor onze neus weg. We moeten wachten tot de boot van 14:00 uur. Tijdens de overtocht naar Bognes hebben we een goed zicht op de getande toppen van de Lofoten.

ferry in Skarberget
bijna in Bognes
net na Bognes; de Lofoten op de achtergrond

Aan de overkant, in Bognes, begint een traject dat we ook vorig jaar hebben gereden. Toen kwamen we in Bognes aan met de boot uit Lødingen, op de Lofoten. We hebben een laatste uitzicht op de spitse toppen van de Lofoten. 

Het kan niet op vandaag: bij Innhavet drinken we onze tweede cappuccino van vandaag (omdat we hier vorig jaar ook gestopt zijn).

camping in Mørsvikbotn

We stoppen in Mørsvikbotn, op een prima camping

top

ZONNIG WEER OP DE ’17’
dag 31       ma 2 juli 2018
Mørsvikbotn – Furøy       270 km

de smalle opening bij Saltstraumen

Vorig jaar hebben we, onderweg naar de Lofoten, de kustweg 17 gereden. Tijdens het laatste stuk, tussen Kilboghavn en Saltstraumen, was het weer echter heel erg beroerd. Daarom zijn we nog eens teruggegaan. Het weer is nu in ieder geval véél beter. 

Via de E6 rijden we vanochtend van Mørsvikbotn naar Fauske. In Fauske stoppen we bij de Shell voor de ochtendcappuccino. Daarna nemen we de ‘80’ richting Bodø. In Løding beginnen we aan de ‘17’. 

Al snel zijn we in Saltstraumen. Daar heb je, op het hoogtepunt van vloed en van eb, zeer sterke stromingen, omdat al het water uit of naar het achterliggende fjord door een hele smalle opening moet. We zijn er dit keer op een ongelukkig moment. Het is doodtij, en dan is er geen enkele stroming.

We rijden dus maar door over de ’17’, over schitterende kustwegen, maar ook over mooie binnendoortjes.

vlak na Saltstraumen
Kjellingstraumen (picknickplek)
Storvik (zo heet deze baai)
de kustweg bij Storvik

We rijden verder naar het Svartisenveld. Dat is de op één na grootste Noorse ijskap. Via de 8 km lange Svartistunnel, nogal smal, niet al te best verlicht, slecht wegdek, rijden we naar het Nordfjorden. Dat is het fjord waar de Svartisengletsjer in uitstroomt (al is de afstand van het fjord naar de gletsjer inmiddels zo’n 3 km). Vorig jaar was de gletsjer niet te zien, nu is er een prachtig uitzicht op de gletsjer.

de Svartisengletsjer
de Svartisengletsjer in close-up
de camping in Furøy

We stoppen op de camping van Furøy. We blijven morgen hier staan.

top

RUSTDAG FURØY
dag 32       di 03 juli 2018
rustdag Furøy       6 km

Furøy: het weer is omgeslagen

Vandaag is een rustdag. We doen helemaal niets, afgezien van wat boodschappen. Opvallend: hier hebben ze volop peterseliewortelen (die passen goed in een koolhydraatarme maaltijd), terwijl die in Nederland nog niet beschikbaar zijn (niet het juiste seizoen). 

Helaas is gisterenavond het weer omgeslagen. Het is nu 12°C en het miezert voortdurend. De lange broek en het vest doen weer dienst. 

De camping bevalt ons goed. De voorzieningen zijn prima. Wifi doet het echter alleen dicht bij de receptie. Het lukt dus niet om in de camper naar het voetballen te kijken (streamen van de Noorse zenders). De eigenaresse van de camping is echter zo vriendelijk om mij uit te nodigen om in het keukentje van de receptie naar de wedstrijd te komen kijken. 

top

TERUG NAAR DE E6
dag 33      wo 04 juli 2018
Furøy – Yttervik       143 km

we passeren de poolcirkel

Eergisteren hebben we het meest noordelijke gedeelte van de kustweg “17” gereden, omdat dat traject vorig jaar “de mist in ging”. Vandaag zoeken we de E6 weer op. 

Allereerst is er de overtocht van Furøy naar Ågstkardet (we hebben het veerbootje gisteren voortdurend langs zien en horen komen). Vanaf daar rijden we in colonne naar Jektvik. De ferry naar Kilboghamn ligt al op ons te wachten. Tijdens de overtocht passeren we weer de poolcirkel. De boot blijft, anders dan vorig jaar, vrij ver uit de kust. Het is dus eigenlijk niet mogelijk om een goede foto te maken van de wereldbol die de poolcirkel markeert. 

Voorbij Kilboghamn valt vooral op, dat de wegwerkzaamheden van vorig jaar nog steeds niet zijn afgerond.

Het is droog, maar zwaar bewolkt. We maken daarom maar weinig foto’s van onderweg. Het landschap is aardig, maar niet bijzonder indrukwekkend. Het land wordt al weer meer bewoond en bewerkt.

In de buurt van Mo i Rana klaart het weer snel op.

zwaar bewolkt onderweg op de ’17’
bij Mo i Rana is het helemaal opgeklaard

We stoppen op een camping aan de E6, net ten zuiden van Mo i Rana (Yttervik camping, ruim voldoende). We staan op een klein rotseilandje in het Ranfjorden, in de zon, 15°C.

smalle maar mooie plek op de camping
smalle maar mooie plek op de camping

top

ADIEU E6 (VOOR EVEN)
dag 34       do 05 juli 2018
Yttervik – Namsos      310 km

camping in Namsos

We gebruiken de E6, waar ie voor is bedoeld: kilometers maken. Nu is het, na kustweg 17, tijd voor het volgende deelproject van onze terugreis: de westkust en de zuidkust van Noorwegen. Daarvan hebben we vorig jaar maar een paar kleine stukjes gezien: Bergen, de Atlanterhavsveien en Ålesund. De rest willen we dit jaar bekijken. De E6 zien we pas weer terug, als we Oslo gepasseerd zijn. 

Kilometers maken op de E6 valt nog niet zo mee. Zowat de helft van de weg die we vandaag rijden, wordt op de schop genomen. Het lijkt wel alsof de reconstructie van de E6 per kilometer is aanbesteed. Er wordt aan een klein stuk gewerkt, vervolgens is er geen spoor van werk te bespeuren, maar een paar kilometer verder is er weer een klein stukje waaraan wordt gewerkt (alhoewel, meestal staan er wel machines, maar gebeurt er niets). 

We volgen vandaag de E6 tot aan Grong. Daar nemen we de 760 naar Skogmo, vanwaar we over de 17 naar Namsos rijden. Daar staan we op de camping

Het landschap is vriendelijk, met een lustig slingerende E6. De weg gaat door een dal, doorgaans vrij breed met veel boerderijen, soms heel smal, met nauwelijks ruimte naast de rivier de Namsen.

top

RUSTDAG NAMSOS
dag 35       vr 06 juli 2018
rustdag Namsos      0 km

We gaan vandaag op de fiets naar Namsos. 

Namsos is een klein stadje met ongeveer 10.000 inwoners. Bijzonder aan Namsos is, dat het op 20 april 1940 door de Duitsers is platgebombardeerd ter gelegenheid van Hitlers verjaardag. Er is dus niets van de oude houten kern bewaard gebleven. 

Namsos heeft duidelijk een kernfunctie. Er is een ziekenhuis en er is een winkelcentrum (qua grootte vergelijkbaar met het Wagnerplein in Tilburg-Noord) dat niet in verhouding staat tot het aantal inwoners. Het was er gezellig druk. 

De fietsinfrastructuur is opmerkelijk goed. Voor het eerst tijdens onze reis kunnen we over fietspaden van de camping naar het centrum rijden. Dat hebben we in Noorwegen nog niet meegemaakt. 

Zoals inmiddels gebruikelijk tijdens onze rustdagen: het is weer eens zwaar bewolkt. Gelukkig blijft het droog.

het haventje van Namsos
het fjord bij Namsos

top

MAAR NIET OVER TRONDHEIM
dag 36      za 07 juli 2018
Namsos – Flakk       205 km

De route van vandaag gaat met een grote boog noordelijk om Trondheim heen. De E6 rond Trondheim is erg druk en, qua tolgeld, behoorlijk ontmoedigend. We gaan naar de camping in Flakk, pal naast de veerstoep van de veerdienst Flakk-Rørvik, zo’n 10 km westelijk van Trondheim aan het Trondheimsfjorden. 

Het grootste deel van de route van vandaag gaat over de 715. Wij kunnen iedereen die Trondheim wil mijden, aanraden om deze weg te nemen. 

Vanaf Namsos nemen we eerst de 17 richting Steinkjer. Zo’n 15 km buiten Namsos begint de 715. Aanvankelijk gaat deze weg door een dicht dennenbos, maar halverwege Osen/Steinsdalen komen er open plekken met boerderijen. Na Osen, waar we de ochtendcappuccino drinken, verandert het landschap. Het wordt veel ruwer, de rotsen zijn grilliger. Het is weliswaar lang niet zo indrukwekkend als de natuur in het noorden, maar vergeleken met de saaie E6 tussen Steinkjer en Trondheim is het behoorlijk boeiend en afwisselend.

onderweg naar Osen
onderweg naar Osen
stukje voorbij Osen
tussen Osen en Åfjord
tussen Osen en Åfjord
tussen Osen en Åfjord

We volgen de 715 tot aan het Trondheimfjord, nemen de ferry van Rørvik naar Flakk, en rijden direct na aankomst in Flakk de gelijknamige camping op.

vertrek uit Rørvik
onderweg naar Flakk; de buzz staat weer eens linksvoor
uitzicht op de camping van Flakk

top

VIJF KUNSTWERKEN OP EEN RIJ
dag 37      zo 8 juli 2018
Flakk – Molde      292 km

Allereerst het weerbericht van vandaag: vanochtend schijnt de zon erg vrolijk boven Trondheim en is het tegen 09:00 uur al 17ºC (voor de gemiddelde Noor is dit een teken om de korte broek aan te trekken en om de gebruinde bast te ontbloten); in de loop van de ochtend betrekt het; aan het einde van de middag begint het te miezeren. 

De E39 speelt vandaag een belangrijke rol. Het is de meest westelijke noord-zuid-route in deze regio. Er is wel een aantal weggetjes dat nog meer naar het westen leidt, maar die gaan allemaal naar eilanden die geliefd zijn bij vogelaars. Voor ons is er dus geen aanleiding om die weggetjes in te slaan. 

De E39 begint bij Trondheim als een super-weg: lekker breed en voorzien van een prima wegdek. In Noorwegen zijn deze sprookjes echter vaak maar van korte duur. De weg wordt smaller, en uiteindelijk verdwijnt de gele middenstreep. Dat geeft aan, dat de weg minder dan 5,5 meter breed is (ter vergelijking: een eenvoudige provinciale weg in Nederland is meestal ruim 7 meter breed). Bij zo’n beperkte breedte hoort steevast een beperkte kwaliteit van de verharding. De bestuurder heeft daardoor maar twee halve ogen beschikbaar, om naar de omgeving te kijken. De resterende halve ogen zijn nodig om het wegdek te scannen op gaten en om de bochtige weg te verkennen op tegenliggers. 

De hoogtepunten van de E39 zijn de kunstwerken aan weerszijden van het eiland Bergsøya. Aan de oostzijde ligt kw1, een behoorlijk lange blauwe stalen pontonbrug (de Bergsøysundbrug; daar was onze picknick). Aan de westzijde ligt kw2: een mooie hangbrug (de Gjemnesundbrug).

de blauwe stalen pontonbrug over de Bergsøysund
de Gjemnesundbrug
de haven van Kristiansund

Net voor de Gjemnesundbrug gaan we de “70” op, richting Kristiansund. Al direct duiken we kw3 in: de Freifjordtunnel (zoals de naam al zegt, gaat deze tunnel – van 5,8 km – onder het Freifjord door; 10% omlaag en 10% omhoog). Een paar kilometer na deze tunnel rijden we Kristiansund binnen. Vergeleken met Tromsø is Kristiansund een verademing. Alles klopt aan deze stad. De gebouwen zijn verzorgd, de wegen zijn van goede kwaliteit, de haven is gezellig druk. 

het laagste punt van de Atlanterhavstunnel

In Kristiansund rijden we de “64” op. Al meteen aan het begin komen we het vierde kunstwerk tegen: de Atlanterhavstunnel (deze gaat onder het Bremsnesfjord door; hij is ook 5,8 km lang, en ook 10% omlaag en 10% omhoog). Deze tunnel is veel nieuwer dan de Freifjordtunnel. Dat merk je aan twee dingen: je moet er tol betalen (pakweg €16,00) en het hoogtepunt (in dit geval het laagste punt) is feestelijk blauw verlicht.

Een paar kilometer na de Atlanterhavstunnel begint de Atlanterhavsveien. We waren hier vorig jaar ook al, maar we kunnen het niet laten om er nog eens heen te gaan. De Atlantershavsveien loopt over een aantal kleine eilandjes, die onderling zijn verbonden met dammen en bruggen. De meest markante brug, het vijfde kunstwerk van vandaag, is de Storseisundbrug. Deze boogbrug ligt in een gebogen wegvak. Door de dubbele kromming ziet de brug er erg bijzonder uit.

de Storseisundbrug komt dichterbij
de dubbele kromming van de Storseisundbrug
de Atlanterhavsveien: eilandjes en bruggetjes
sommige eilandjes zijn overgeslagen
de camping in Molde

Aan het einde van de “64” ligt Molde, naar Noorse begrippen met 26.000 inwoners een betrekkelijk grote stad. Hier staan we op de camping, precies in het verlengde van de startbaan van het vliegveld van Molde, We hebben al een paar betrekkelijk stevige jongens zien overkomen.

top

GROTE FJORDEN
dag 38       ma 09 juli 2018
Molde – Byrkjelo      205 km

het Storfjord

We steken vanochtend met de veerboot over van Molde naar Vestnes. Vandaar volgen we nog een klein stukje E39, richting Ålesund. 

We rijden maar een klein stukje over de E39, want andere wegen leiden langs veel interessantere plekken. Daarom slaan we in Sjøholt af, de “650” op, langs het Storfjord, tot aan Liabygda. Daar nemen we de veerboot naar Stranda.

Vanaf Stranda volgen we de “60”. Een aantal kilometers voor Hellesylt hebben we, net tussen twee tunnels in, een prachtig uitzicht op het begin van het Geirangerfjord. Dat is een zijtak van het Sunnylvsfjord, die op zijn beurt weer een zijtak is van het Storfjord. We zitten er juist te picknicken, als er een Hurtigruten komt aanvaren, onderweg naar Geiranger. Uiteraard hebben we daar foto’s van gemaakt.

daar komt een Hurtigruten
Hurtigruten aan het begin van het Geirangerfjord

In de buurt van Grodås komen de “60” en de E39 samen. We gaan daar richting Stryn. Even verderop gaat de E39 richting Nordfjordeid, en gaat de “60”, nu samen met de “15”, verder richting Stryn. In Stryn gaan deze wegen weer uit elkaar. Wij blijven op de “60”, richting Loen, Olden en Byrkjelo, langs het Innvikfjord. 

Vorig jaar wilden we ook van Stryn naar Byrkjelo, maar toen werden we in Olden tegengehouden (na een bezoek aan de Briksdalbre), want verder op de “60” was een brug weggespoeld. Nu mogen we in Olden gewoon doorrijden, en in Utvik komen we een smalle noodbrug tegen. 

Achter Utvik gaat de weg omhoog naar het Utvikflell. Tijdens de klim hebben we regelmatig een prachtig uitzicht op het fjord beneden ons.

het Innvikfjord bij Loen
het Innvikfjord vanaf de Utvikfjell
op de camping in Byrkjelo

We stoppen op de camping in Byrkjelo. Morgen houden we daar een rustdag.

top

RUSTDAG BJYRKELO
dag 39      di 10 juli 2018
rustdag Byrkjelo       0 km

luieren in de schaduw

We hebben vandaag een prettige rustdag. Schaduw zoeken is de belangrijkste activiteit. We zijn er getuige van, dat België verliest van Frankrijk. Verder is er echt niets gebeurd.

top

DANSJE OP DE VEERBOOT
dag 40       wo 11 juli 2018
Byrkjelo – Kinsarvik       263 km

We gaan vandaag eerst via de E39 richting Bergen. 

de E39 tussen Byrkjelo en Skei
de E39 tussen Byrkjelo en Skei

Even voor Førde rijden we de “13” op. Die verlaten we vandaag niet meer. De “13” gaat eerst over de Gaularfjellet. Het is een van de Nationale Toeristenwegen, en terecht. Een prachtige klim, een prachtige hoogvlakte en een prachtige afdaling. 

Gaularfjellet
Gaularfjellet
uitzichtpunt op de ’13’
het uitzicht
picknick aan het Sognefjord

Aan het einde van de Gaularfjellet komen we aan het Sognefjord, waar we stoppen voor een picknick. 

richting Vangsnes

We rijden verder naar Dragsvik en nemen daar de ferry naar Vangsnes. Die gaat via Hella. Daar moeten we van boord rijden, omkeren en weer aan boord gaan (anders staan we in Vangsnes achterstevoren).

Na Vangsnes klimmen we tegen de Vikafjellet op. Iets minder spectaculair dan de Gaularfjellet, maar toch zeer de moeite waard.  

Vikafjellet
Vikafjellet

Weer beneden, rijden we via Voss naar de Hardangerbrug (hier waren we vorig jaar ook al). Bijzonder, want de brug ligt zó laag, dat je via een tunnel tot op brugniveau moet zakken, en vervolgens via een tunnel weer naar boven moet rijden (een hoger liggende brug zou veel langer en daarmee veel duurder zijn).

op de Hardangerbrug
rotonde in tunnel Hardangervida
wild aan het fjord in Kinsarvik

We volgen de “13” nog een klein stukje, tot Kinsarvik. De camping in Kinsarvik is vol, dus staan we maar wild aan het fjord.

top

….. MAAR NET IETS TE VER WEG
dag 41       do 12 juli 2018
Kinsarvik – Tau       225 km

op de camping in Tau

Stavanger is een mooie stad maar net iets te ver weg. 

Soms lukt het niet, om de geplande bestemming te bereiken. De oorzaak ligt in dit geval bij de “13”, want die weg staat vandaag de hele dag op het menu. Het stuk dat wordt gedeeld met de E134, is prima. De overige stukken zijn dat overwegend niet: erg smal, verschillende wegwerkzaamheden met stoplichten. Het schiet werkelijk niet op. Op een gegeven moment merk je, dat je aan het jakkeren bent om de bestemming te halen, en dat je vergeet om van de omgeving te genieten. Daar komt bij, dat Stavanger bij toeristen vrij populair is, waardoor de plekken op de enige acceptabele camping in de loop van de middag wel allemaal bezet zullen raken. Daarom besluiten we tegen 16:30 om uit te wijken naar de camping in Tau, ten noordoosten van Stavanger (maar wel met een hoop water ertussen).

Door al het gedoe van vandaag, hebben we van het tweede deel van de reis geen foto’s gemaakt. Die hebben we wél van het eerste deel, van Kinsarvik naar Håra. Dat traject hebben we vorig jaar ook gereden, maar toen met belabberd weer. Een paar foto’s die we toen hebben gemaakt, hebben we nóg eens geschoten.

picknick aan Hardangerfjord 2017
picknick aan Hardangerfjord 2018
Låtefossen 2017
Låtefossen 2018

top

PREEKSTOEL IN DE WOLKEN
dag 42       vr 13 juli 2018
Tau – Stavanger       76 km

laaghangende bewolking ‘s-ochtends

Het weer in Noorwegen is nogal veranderlijk, dit jaar. Was het gisteren met 26°C voor de Noren blote-basten-weer (de Noorse dames doen driftig mee, en lopen vrolijk rond in hun beha), vandaag blijven met 12°C de kleren aan. De wolken hangen hardnekkig laag.

de brug over het Lysefjord in de wolken

Ook het Lysefjord is zwaarbewolkt. We besluiten daarom, om maar niet naar de Preikestolen te gaan.

Oaness-Lauvikka, onze laatste Noorse ferry?????

We rijden door naar Oaness en nemen daar de veerboot naar Lauvikka. De overtocht is mistig, maar ook een beetje melancholisch, want het is de laatste ferry in Noorwegen (we wisten toen nog niet, dat we een paar dagen later met de boot het Oslofjord zouden oversteken).

daar sta je dan in Stavanger

Vervolgens  rijden we direct naar de camping in Stavanger. Daar komen wij al om 11:00 uur aan, na 76 km (de totaalteller staat inmiddels op 8295 km). De rest van de dag richten  we in als rustdag.

top

BUREAUCRATIE IN STAVANGER
dag 43       za 14 juli 2018
rustdag Stavanger       17 km

zwanenterreur

We leren Stavanger vandaag op een heel andere manier kennen dan de bedoeling was. We waren immers van plan om het oude Stavanger te gaan bekijken. Echter, de maagklachten van Ted zijn weer teruggekomen. De voorraad medicijnen (maagkrampremmers) is bijna op. Daarom besluiten we om ‘even’ een nieuw voorraadje in te slaan. 

‘Even’, want zo werkt dat in Nederland. Daar is het medicijn alleen bij de apotheek te verkrijgen, maar dat kan zonder recept. We hopen, dat dat in Noorwegen ook zo zou zijn. Helaas, er is een recept nodig. Dat kan in het weekend alleen worden gehaald bij de Noorse variant van onze huisartsenpost. Daar heeft men echter een bijzondere regeling. De verpleegkundige die de intake doet, kent een prioriteit toe. Toegegeven, het verkrijgen van een recept voor maagkrampremmers heeft geen hoge prioriteit. We begrijpen dus wel, waarom we prioriteit groen kregen. Pas later merken we twee dingen: 1. met groen ben je pas aan de beurt, als er geen enkele rode of gele priotiteit meer zit te wachten; 2 de “inboorlingen” weten dat, en doen bij de intake hun uiterste best om een hoge prioriteit te krijgen. Uiteindelijk duurt het wachten bij de huisartsenpost (die hier Legevakten, oftewel spoedgevallen, wordt genoemd) drie uur. 

Door dit alles, en omdat we abusievelijk menen, dat de voetbalwedstrijd België-Engeland om 20:00 uur zal worden uitgezonden, besluiten we om de fietstocht naar Stavanger uit te stellen tot morgen. Als we tegen half zes weer op de camping zijn, merken we echter aan Belgische achterburen, dat de wedstrijd al is begonnen. We zien nog net het tweede Belgische doelpunt. De winst van dit alles is, dat we nu weten dat de finale morgen om 16:00 uur begint, en niet om 20:00 uur. 

In de loop van de avond besluit een zwanenfamilie om uitgerekend bij onze buzz het avondmaal op te halen. Ze zijn erg hardnekkig, vooral vader zwaan, in het belagen van onze schuifdeur. Onze Duitse buurman is zo vriendelijk om de zwanen met een broodkruimelspoor weer naar het meer terug te brengen.

top

RUSTDAG STAVANGER
dag 44          zo 15 juli 2018
rustdag Stavanger          0 km

dus nog wat langer hier in Stavanger

Helaas zijn de klachten van Ted nog niet over. We besluiten om hier te blijven tot het verantwoord is om terug te rijden.

top

STAVANGER IS EEN MOOIE STAD
dag 45       ma 16 juli 2018
rustdag Stavanger       0 km

Stavanger is een prima fietsstad

De maagproblemen zijn nog niet helemaal voorbij. Sterker nog, ook Loes krijgt maagklachten. Zou het een virus zijn? Hoe dan ook, met vaak een slokje drinken en met licht verteerbaar voedsel gaat het wel. 

We fietsen vandaag naar het oude centrum van Stavanger. Complimenten voor de stad, er is goed aan de fietsers gedacht. 

De Gamle Stan (oude stad) is mooi. Smalle straatjes met witte houten huisjes. Fleurig. Gezellig. 

smalle straatjes met witte huisjes
smalle straatjes met witte huisjes
kleurig en fleurig; gezellig
kleurig en fleurig; gezellig
kleurig en fleurig; gezellig

Ook de oude haven is boeiend, levendig, al stonden er misschien net iets te veel feesttenten.

de oude haven van Stavanger
de oude haven van Stavanger

Morgen beginnen we voorzichtig aan de terugreis: 5 reisdagen en 1 rustdag.

top

AAN HET SKAGERAK
dag 46       di 17 juli 2018
Stavanger – Rognstranda       389 km

op de camping in Rognastranda

Met de gezondheid gaat het de goede kant op. 

We zetten vandaag een flinke stap oostwaarts: 389 kilometer langs de zuidkust. Gewoon een kwestie van de E39 volgen tot Kristiansand, en daarna de E18 richting Oslo. We stoppen bij Stathelle (Rognstranda Camping), dat ligt een klein stukje vóór Skien-Porsgrunn. 

De wegen zijn heel wat beter dan we tijdens de afgelopen etappes gewend zijn, maar het is hier doorgaans maar niks voor mensen die willen opschieten; om de haverklap is er een bebouwd kommetje, en gaat de snelheid flink naar beneden. Aan flitspalen hebben ze in dit deel van Noorwegen geen gebrek. Voordeel van dit alles is, dat het tempo lekker toeristisch blijft, en dat verdient deze streek. 

Rond de grotere plaatsen is het vrij wijds (nogal wiedes, daarom liggen die plaatsen daar!), maar verder is het nog behoorlijk rotsig. Er zijn ook nog verschillende fjorden, zonder meer mooi, maar veel minder imposant dan voorheen.

prima wegen
nog behoorlijk rotsig
af en toe langs een meertje
een mooi fjord, maar niet meer zo imposant
een prima picknickplek

Morgen rijden we verder over de E18. Bij Drammen slaan we rechtsaf en duiken we onder het Oslofjord door. Daarna pakken we (weer) de E6 en rijden Zweden binnen. We zien wel, tot waar we komen.

top

TABEH NOORWEGEN
dag 47       wo 18 juli 2018
Rognstranda – Varberg       406 km

We laten Noorwegen achter ons. Gisteren gaven we aan, dat we over de E18 naar Drammen zouden rijden, om daar af te slaan naar de Oslofjordtunnel. Echter, als we in de buurt van Tønsberg zijn, realiseren we ons, dat we ook de veerboot van Horten naar Moss kunnen nemen. We kunnen de verleiding van een laatste vaartocht over een Noors fjord niet weerstaan (op veruit de grootste veerboot die we hebben meegemaakt: heel veel auto’s, tot 7 rijen breed, en wel 15 flinke vrachtwagens). De overtocht richting Stavanger was dus tóch niet de laatste.

vertrek uit Horten
over een breed gedeelte van het Oslofjord
Noorwegen ten zuiden van Oslo

Bij Moss zoeken we de E6 op. Het valt op, dat het gebied onder Oslo overwegend een agrarische bestemming heeft.

Eenmaal in Zweden wordt het landschap weer wat afwisselender: lichtelijk glooiend, soms bossig, soms rotsig, soms landbouw, af en toe een fjord, een paar stadjes. Bij Göteborg wordt het veel stedelijker (allicht). Het blijft verbazen, dat men nog steeds probeert om al het verkeer op de E6 dwars door de stad te krijgen. Bij Kungsbacka nemen we een cappuccino.

We stoppen in Varberg, niet zo ver ten zuiden van Göteborg. Daar vinden we een plekje op de camperplaats van de plaatselijke vliegclub.

Morgen gaan we over de twee grote bruggen. We verwachten ergens op Fyn (in Denemarken) een plekje voor de nacht te vinden.

te gast bij de vliegclub van Varberg
te gast bij de vliegclub van Varberg

top

IN HET ZUIDEN VAN FYN
dag 48       do 19 juli 2018
Varberg – Faaborg       423 km

Øresundbrug, indrukwekkend

De reis van vandaag verloopt aanvankelijk voorspoedig. We stoppen bij Glumslöv voor de ochtendcappuccino. Bij Malmö komen we op het knooppunt waar we op de heenweg afsloegen richting Ystad. De Scandinavische cirkel is rond. 

Meteen na dit knooppunt komen we in een lange file. Na ruim een uur blijkt, dat drie mannetjes een klein stukje middengeleider (vangrail) aan het herstellen zijn, en daarvoor alle rijstroken hebben afgezet, zodat al het verkeer over een smalle vluchtstrook moet. 

Aan het einde van de file rijden we de Øresundbrug op. Het heldere weer maakt veel goed: de volle lengte van de brug en Kopenhagen aan de overkant zijn goed te zien.

Storebæltbrug, ook indrukwekkend

Ook bij de Storebæltbrug is het helder. Deze brug is echter niet zo fotogeniek bij een rit van oost naar west (nergens zie je de brug van opzij). 

We rijden op Fyn naar het zuidwesten, naar Faaborg. Daar hebben we in 2010 met plezier een weekje op de camping gestaan (toen nog met de caravan). 

Morgen houden we hier onze laatste rustdag.

top

FAABORG IS GEZELLIG
dag 49       vr 20 juli 2018
rustdag in Faaborg       0 km

Van onze vakantie (zo noemden we dat toen nog) in 2010 weten we, dat Faaborg een gezellig stadje is. Het is vrij oud, met (helaas) hier en daar wat moderne inpassingen. Het centrum heeft een gezellige torvet (plein), en er zijn smalle straatjes met oude, kleurige huisjes.

gezellig plein in Faaborg
een straatje in Faaborg
nog een straatje in Faaborg
een binnenplaats in Faaborg
het jachthaventje van Faaborg
een fotogeniek stel (in Faaborg)

Morgen gaan we weer verder. Allereerst met de veerboot naar Jutland (we kunnen het niet laten), en dan richting Glückstad. We denken daar onze tweede ferry van de dag te scoren. Over de Elbe zoeken we een plekje voor de nacht.

top

TWEE VEERBOTEN VERDER
dag 50       za 21 juli 2018
Faaborg – Westerstede       381 km

afscheid van Fyn

We denken dat het een goed idee is om twee ferries te nemen vandaag. Wat is het druk op de autosnelwegen in Denemarken en Duitsland. 

Door de veerboot van Bøjden naar Fynshav te nemen (incl. de ochtendcappuccino), vermijden we de knelpunten bij Odense en Kolding. Volgens Google Maps is het daar donkerrood tot zwart, wat stilstaand of langzaam rijdend verkeer betekent.

Als we net ten zuiden van Aabenraa de E45 opdraaien, kunnen we aansluiten in een rij die niet sneller gaat dan 80 km per uur, met om de haverklap een serie rode remlichten, waardoor de snelheid nog verder zakt. Het noordwaartse verkeer staat overwegend stil. 

We voelen er niets voor om op zo’n superdrukke autosnelweg te blijven. Daarom rijden we niet door naar Rendsburg, maar nemen we na Flensburg de 200 naar Husum. Daar nemen we de 5 naar Heide en Brunsbüttel. Voorbij het Nord-Ostseekanaal slaan we af naar Glückstadt. Door daar het veer naar Wischhafen te nemen, omzeilen we veel donkerrood en zwart verkeer bij Hamburg en Bremen. 

We hoeven in Glückstadt maar 20 minuten te wachten. Onderweg naar de overkant blijkt de Elbe minder leeg dan bij voorgaande overtochten. Er komt een flink containerschip aan, en de veerboot moet uitwijken om het containerschip voorrang te verlenen.

uitwijken voor een containerschip op de Elbe
we naderen Wischhafen
op de camperplaats in Westerstede

Vanaf Wischhafen gaat het via Bad Bederkesa en Bremerhaven naar de Wesertunnel. Vandaar rijden we, net als vorig jaar, naar de camperplaats van Westerstede, voor de laatste overnachting van deze reis. 

De teller staat inmiddels op 9911 km.

top

WEER VEILIG THUIS
dag 51       zo 22 juli 2018
Westerstede – Tilburg       400 km

We vertrekken vanochtend, net als vorig jaar, op ons gemak uit Westerstede. Dit keer kiezen we voor de route over Groningen en Drente: voorbij Leer de A7 richting Groningen, voorbij Winschoten de N33 naar Assen, bij Assen de A28 naar Zwolle, bij Hattummerbroek de A50 naar Arnhem, even een uitstapje naar Groessen voor een bezoekje aan Bartek en Marloes, vervolgens de A50, N65, A58 naar de Reeshof voor een bezoekje aan Luuk, Floor, Mirjam en Oskar, en uiteindelijk naar huis. De tellerstand komt uit op 10311 kilometer.